حسابداری بازرگانی نوعی از حسابداری است که به حسابهای شرکتهای بازرگانی رسیدگی میکند. به طور کلی گردش مالی شرکتهای بازرگانی از طرق خریدوفروش کالا صورت میگیرد. از این نظر حسابداری آنها متفاوت از شرکتهای خدماتی یا تولیدی است. درنتیجه حسابدار شرکتهای بازرگانی باید با اصول حسابداری و انواع خدمات حسابداری شرکتهای بازرگانی آشنا باشد.
خدمات حسابداری شرکتهای بازرگانی
منظور ازخدمات حسابداری شرکتهای بازرگانی چیست؟
خدمات حسابداری شرکتهای بازرگانی به مجموعه فعالیتهای حسابداری گفته میشود که مخصوص شرکتهایی است که در زمینه خریدوفروش کالاها فعالیت میکنند. فعالیتهای این شرکتها میتواند در زمینهی صادرات، واردات یا توزیع باشد. این نوع خدمات به طور خاص بر روی مدیریت مالی و حسابداری مرتبط با تجارت کالا، موجودیها، بدهیها و حقوق مشتریان و تأمینکنندگان تمرکز دارد. در واقع حسابداری شرکتهای بازرگانی به طور عمده روی ثبت و پیگیری تمام تراکنشهای مالی متمرکز است. البته این تراکنشها در رابطه با خریدوفروش کالا و مدیریت موجودیها و حسابهای مرتبط با آن است.
مهمترین خدمات حسابداری شرکتهای بازرگانی
شرکتهای بازرگانی به دلیل فعالیتهای گسترده در زمینه خریدوفروش کالا و خدمات، نیاز به خدمات حسابداری تخصصی دارند. درواقع شرکتهای بازرگانی به کمک حسابدار تخصصی که در زمینهی امور بازرگانی تخصص دارد، میتوانند روندهای مالی خود را به درستی مدیریت کنند. مهمترین خدمات حسابداری شرکتهای بازرگانی شامل موارد زیر است:
ثبت و نگهداری سوابق مالی
- ثبت دقیق تمامی تراکنشهای مالی شرکت (خریدوفروش کالا، دریافت و پرداختهای نقدی، بدهیها و طلبها)؛
- تنظیم صورتهای مالی مانند ترازنامه، صورت سود و زیان و جریان نقدی؛
- شفافسازی وضعیت مالی شرکت برای مدیران و سایر ذینفعان.
مدیریت حسابهای دریافتی و پرداختی
- پیشبینی و مدیریت نقدینگی براساس گردش حسابها؛
- ثبت و محاسبهی دقیق بدهیها و مطالبات در سیستم حسابداری؛
- پیگیری دقیق حسابهای مشتریان و فروشندگان و تسویه به موقع بدهیها و مطالبات.
محاسبه مالیات و تنظیم اظهارنامهها
- محاسبه و پیگیری مالیات بر ارزش افزوده (VAT) و مالیاتهای مستقیم براساس قوانین مالیاتی؛
- تنظیم و ثبت اظهارنامه مالیاتی به سازمان امور مالیاتی؛
- مشاوره و به روزرسانی با تغییرات قوانین مالیاتی برای جلوگیری از جریمهها.
تهیهی گزارشات مالی و مدیریتی
- تهیه گزارشات مالی دورهای برای مدیریت ارشد به منظور ارزیابی عملکرد شرکت؛
- تحلیل صورتهای مالی برای ارائهی مشاورههای استراتژیک و تصمیمگیریهای تجاری؛
- تحلیل موجودیها و موجودی کالاهای انبار برای بهینهسازی گردش موجودی.
کنترل موجودی و انبار
- ثبت و پیگیری دقیق موجودی کالاهای انبار، خرید و فروش آنها.
- تطابق موجودی فیزیکی با موجودیهای ثبتشده در سیستم حسابداری؛
- بررسی و تحلیل میزان انبار و موجودی کالا به منظور بهینهسازی سرمایه در گردش.
تهیه و تنظیم بودجه و پیشبینی مالی
- کمک به شرکتها در تهیهی بودجههای سالانه یا ماهانه با توجه به روندهای بازار و فعالیتهای تجاری.
- پیشبینی درآمد و هزینهها براساس دادههای مالی گذشته؛
- مدیریت و کنترل هزینهها برای بهینهسازی سودآوری.
حسابرسی داخلی و خارجی
- انجام کلیهی حسابرسیهای داخلی برای شفافسازی و جلوگیری از تخلفات مالی؛
- همکاری با حسابرسان خارجی برای انجام حسابرسیهای سالانه و رعایت استانداردهای حسابداری.
مدیریت تسهیلات بانکی و اعتباری
- پیگیری و مدیریت تسهیلات بانکی، وامها و اعتبارهای دریافتی؛
- تنظیم شرایط بازپرداخت و نرخهای بهره به منظور کاهش هزینههای مالی؛
- گزارشدهی و مدیریت وجوه نقدی موجود برای استفاده بهینه از منابع مالی.
حسابداری ارزی
- مدیریت خریدوفروش کالاهای خارجی و تبدیل ارزها؛
- ثبت تغییرات نرخ ارز و تأثیر آن بر صورتهای مالی شرکت؛
- محاسبهی سودوزیان ناشی از تغییرات نرخ ارز در ترامنشهای بینالمللی.
مشاوره و راهنمایی مالی
- مشاوره به مدیران شرکت در خصوص استراتژیهای مالی و تصمیمگیریهای اقتصادی؛
- پیشنهادات بهینه برای مدیریت هزینهها، کاهش مالیات و افزایش سودآوری.
سیستمهای نرمافزاری حسابداری
- استفاده از نرمافزارهای حسابداری برای اتوماسیون و افزایش دقت در فرآیندهای مالی؛
- آموزش و پیادهسازی نرمافزارهای حسابداری برای تسهیل در انجام امور مالی روزمره.
تفاوت خدمات حسابداری شرکتهای بازرگانی با خدمات حسابداری مالی
خدمات حسابداری شرکتهای بازرگانی و خدمات حسابداری مالی به طور کلی اهداف مشابهی دارند. با اینحال بین آنها تفاوتهایی در حوزهی فعالیت و مستندات نیز وجود دارد. در ادامه به تفاوتهای خاص بین این دو نوع حسابداری میپردازیم:
هدف و تمرکز
حسابداری شرکتهای بازرگانی به طور خاص برای شرکتهایی است که کالاها و محصولات را خریدوفروش میکنند. شرکتهایی مانند شرکتهای بازرگانی، توزیعکنندگان، واردکنندکان و صادرکنندگان. تمرکز اصلی خدمات حسابداری این شرکتها روی ثبت و پیگیری خریدوفروش کالاها، موجودیها، حسابهای مشتریان و تأمینکنندگان و محاسبهی سودوزیان حاصل از معاملات است.
درحالیکه حسابداری مالی به طور کلی به ثبت، طبقهبندی و گزارشدهی اطلاعات مالی مربوط به تمام فعالیتهای مالی یک شرکت میپردازد. هدف این نوع حسابداری ایجاد صورتهای سود و زیان مالی است که به ذینفعان خارجی مانند سرمایهگذاران، بانکها، مقامات مالیاتی و سایر نهادهای نظارتی گزارش دهند. این نوع گزارشها شامل تمامی حوزههای مالی و حسابداری مانند درآمد، هزینهها، داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام است.
مستندات و ثبتها
در خدمات حسابداری شرکتهای بازرگانی، تمرکز بیشتر روی مستندات خریدوفروش، رسیدهای کالا، فاکتورها، قراردادهای خریدوفروش و مدیریت موجودیها است. ثبتها بیشتر حول محور موجودیها، فروش، خرید و حسابهای مرتبط با تأمینکنندگان و مشتریان میچرخد. ولی در حسابداری مالی، تمام تراکنشهای مالی در قالب صورتهای مالی ثبت میشوند. این نوع حسابداری به مستندات وسیعتری از جمله هزینههای عملیاتی، درآمدهای غیرعملیاتی، هزینههای مالی و به طور کلی بیشتر به جمعآوری اطلاعات کلان مالی میپردازد.
گزارشدهی
از دیگر تفاوتهای خدمات حسابداری شرکتهای بازرگانی با خدمات حسابداری مالی باید به گزارشدهی اشاره کرد. در حسابداری بازرگانی، بیشتر گزارشها به مدیریت داخلی شرکت کمک میکند تا تصمیمات بهتری در زمینهی خریدوفروش، تعیین قیمتها و مدیریت موجودیها اتخاد کنند. این گزارشها معمولا در سطح جزئیتر و عملیاتیتری هستند. ولی در حسابداری مالی، گزارشها به صورتهای مالی استاندارد تبدیل میشوند که باید طبق اصول حسابداری استاندرد، تهیه شوند. اصولا این گزارشها برای استفادهی ذینفعان خارجی از جمله سهامداران، بانکها و مقامات مالیاتی تهیه میشوند.
به طور کلی خدمات حسابداری بازرگانی بیشتر به مسائل روزمره و عملیات تجاری مانند خریدوفروش کالا، موجودیها و حسابهای تجاری میپردزاد. درحالیکه حسابداری مالی به طورکلیتر به ثبت و گزارشگیری مالی واحد اقتصادی در سطح کلانتر میپردازد.
نتیجهگیری
در نتیجه با وجود خدمات حسابداری شرکتهای بازرگانی، شرکتهای فعال در حوزهی تجارت میتوانند به طور مؤثرتری عملکرد مالی خود را مدیریت کنند. ضمن اینکه از بروز مشکلات مالی و حقوقی جلوگیری میکنند. در نهایت برای انجام اصولی انواع خدمات حسابداری باید بهترین شرکت حسابداری را انتخاب کنید تا در فرآیند محاسبات مشکلی رخ ندهد. در این راستا لازم به ذکر است که شرکت حسابداری نوین آرنا آمادهی همکاری با شرکتهای بازرگانی و ارائهی انواع خدمات حسابداری شرکتهای بازرگانی است.