در حسابداری بخش‌های مختلفی وجود دارد. از جمله این بخش‌ها می‌توانیم به حسابداری خزانه، حسابداری فروش، حسابداری انبار و حسابداری حقوق، حسابداری دستمزد و … اشاره کنیم. حسابداری حقوق و دستمزد جزو مهم‌ترین مباحث در کسب و کارها است. با توجه به اینکه محاسبه حقوق و دستمزد کارمندان و کارگران شرکت برای مدیران بسیار اهمیت دارد و این مسئله ارتباط مستقیمی با کنترل و مدیریت هزینه‌ها دارد، باید پرسنل حسابداری کاملا اصولی و حرفه‌ای به این مبحث بپردازند.
چنانچه مسائل مربوط به حسابرسی حقوق و دستمزد کارمندان و کارگران به درستی انجام نگیرد این امر نارضایتی آن‌ها را به دنبال خواهد داشت. در نتیجه علاوه بر نارضایتی کارمندان و کارگران بهره‌وری و بازدهی مجموعه نیز کاهش می‌یابد. به همین دلیل با توجه به اهمیت و کاربرد حسابداری حقوق و دستمزد لازم می‌دانیم این مبحث را به صورت شفاف‌تر برای شما عزیزان تشریح کنیم.
کلیک کنید: حسابداری هزینه ها نوعی مدیریت هزینه
حسابداری حقوق و دستمزد چیست؟
این شاخه از حسابداری بخش مهم و قابل توجهی از درآمد کسب و کارها را شامل میشود. منظور از حسابداری حقوق و دستمزد تعیین میزان حقوق و دستمزد پرداختی به کارمندان و کارگران به همراه ثبت و صدور اسناد مربوط به آن است. حسابدار این محاسبات را با توجه به قرارداد کارکنان و قوانین وزارت کار انجام می‌دهد. در این محاسبات باید ساعات کاری، ساعات مرخصی، ساعات اضافه کاری و … تعیین گردد. از آن‌جایی که در انجام امور حسابداری ثبت اسناد بسیار مهم است، در زمینه حسابداری حقوق و دستمزد نیز باید این مسئله رعایت شود. این اسناد، اسناد مثبته یا ثابت کننده نام دارند. در این اسناد اطلاعاتی از قبیل تاریخ، مبلغ و نوع معامله ذکر میشود. این اسناد و مدارک در فایل‌های جداگانه نگهداری می‌شوند.
لیست حقوق و دستمزد چیست؟
لیست حقوق و دستمزد جهت بررسی و تعیین عوامل تاثیرگذار بر میزان حقوق و دستمزد کارکنان تهیه میشود. با توجه به اینکه برخی موسسات و شرکت ها مبالغ سلیقه‌ای برای حقوق کارکنان در نظر می‌گیرند. در نتیجه این امر باعث میشود تا پرداخت حقوق کارکنان مطابق عدالت، انصاف و قانون کار کشور باشد. از جمله اطلاعاتی که در این لیست‌ها درج می‌گردند عبارتند از:
- مشخصات کامل کارکنان
- حقوق متفاوت
- کسورات مختلف
- مسائل مالیاتی
مسئله مهمی که در زمینه حسابداری حقوق و دستمزد اهمیت دارد این است که تهیه لیست‌ها به صورت دقیق، عادلانه و با توجه به میزان ارزش افزوده‌ای باشد که کارکنان برای مجموعه شما به ارمغان می‌آورند. جهت سهولت در جمع آوری صحیح و اصولی این لیست‌ها می‌توانید از نرم افزارهای حسابداری استفاده کنید.
انواع دستمزد
دستمزد مانند قیمت در بازار است. به عبارتی دستمزد تصفیه‌کننده بازار کار است مبنای محاسبه دستمزد ساعات کاری کارکنان است. اما مبنای محاسبه حقوق پرداختی ماهانه است. دستمزد به عنوان رایج‌ترین شیوع پرداخت به کارگران و حقوق به عنوان متداول‌ترین شیوه پرداخت به کارکنان محسوب میشود. در حسابداری حقوق و دستمزد دو نوع دستمزد داریم:
- دستمزد اسمی: میزان پول و دستمزد پرداختی به نیروی کار
- دستمزد واقعی: نسبت دستمزد اسمی به سطح عمومی قیمت‌ها(قدرت خرید نیروی کار)
منابع و عوامل تاثیرگذار در حسابداری حقوق و دستمزد
- حقوق پایه: پایه حقوق پرداختی به کارکنان
- کسورات: کسورات حقوق شامل مالیات و بیمه و … هستند.
- مزایا: حق مسکن، حق اولاد، حق ماموریت و پاداش
نحوه محاسبه حقوق و دستمزد در حسابداری
تعیین حقوق پایه
این مبلغ به صورت ماهانه از سوی شورای عالی کار مشخص می‌گردد. البته مبلغ حقوق پایه و نحوه پرداخت آن می‌تواند به صورت توافقی بین کارکنان و کارفرما نیز تعیین شود. در هر صورت برای تعیین حقوق پایه احتیاج به انعقاد قرارداد خواهد بود. چنانچه مبنای تعیین حقوق پایه براساس ساعات کاری باشد، میزان حقوق پایه با توجه به میزان ساعات حضور شخص در مجموعه محاسبه خواهد شد.
محاسبه اضافه کاری
میزان اضافه کاری با توجه به قوانین کاری کشور و توافق طرفین روزانه ۴ ساعت است. این میزان اضافه کاری ۴۰ درصد افزایش افزون بر نرخ عادی حقوق را به دنبال خواهد داشت.
محاسبه مزایا
مزایای کارکنان با توجه به کارکرد آن‌ها یعنی سوابق کاری و تخصص‌شان تعیین میشود. البته در این محاسبه توافق کارکنان با کارفرما نیز تاثیرگذار خواهد بود. این مزایا باید به صورت کامل و مکتوب تعیین گردند. به طور کلی در حسابداری حقوق و دستمزد دو نوع مزایا داریم:
مزایای مستمر
این نوع از مزایا به صورت نقدی یا غیرنقدی به شکل منظم و ماهانه به همراه درج در فیش حقوقی به کارکنان پرداخت می‌شوند. مانند حق اولاد، حق مسکن، حق ایاب و ذهاب، نوبت کاری و … .
مزایای غیرمستمر
این مزایا موعد مشخصی برای پرداخت یا دریافت ندارند و مانند مزایای مستمر در شکل نقدی و غیرنقدی به کارکنان ارائه می‌شوند. در صورتی کارکنان عملکرد خاصی داشته باشند مزایای غیرمستمر به آن‌ها تعلق می گیرد. از جمله این مزایا عبارتند از پاداش انجام کار، اضافه کار، عیدی و … .
توجه: حقوق و مزایای کارکنان(مستمر و غیرمستمر) مشمول مالیات میشود.
محاسبه مالیات حقوق و دستمزد
مالیات جزو کسورات حقوق و دستمزد محسوب میشود. نرخ مالیات توسط سازمان‌های مرتبط و با توجه به میزان دریافتی کارکنان تعیین می‌گردد.
حق بیمه
پرداخت حق بیمه نیز جزو کسورات حقوق و دستمزد است. به طور کلی ۳۰ درصد از کل حقوق و مزایای کارکنان جهت پرداخت حق بیمه در نظر گرفته میشود. ۷ درصد از این ۳۰ درصد توسط شخص پرداخت می‌گردد و مابقی توسط کارفرما تسویه میشود.
شما عزیزان می‌توانید با استفاده از نرم افزارهای تخصصی حسابداری خود را از پیچیدگی فرآیندهای حسابداری رها سازید. همچنین با استفاده از این سیستم‌ها محاسبات حسابداری را بدون خطا انجام خواهید داد.